De Wissel Dagbesteding voor een soepele overgang

In september 2023 opende een nieuwe dagbestedingslocatie in Kempenhaeghe haar deuren: De Wissel. Speciaal bedoeld voor jongeren van 14-20 jaar die (deels) op De Berkenschutse naar school gaan, als voorbereiding op de volwassenendagbesteding. Achter deze dagbestedingslocatie zit een gedachte: Een soepele overgang tussen school en dagbesteding. Waarbij opgebouwde vaardigheden en kennis over de (geschiedenis) van de cliënt niet verloren mag gaan.

Regie-activiteitenbegeleider Lenny Noordman en projectmanager (inmiddels trainee clustermanager) Wilma Verest zijn beiden betrokken bij De Wissel. “Er was een flinke kloof tussen de school en de volwassenendagbesteding. De overgang voelde als rigoureus en dit werd door zowel school als dagbestedingsmedewerkers gesignaleerd, vandaar dat de Wissel toen is opgezet.Bij De Wissel onderzoeken we in een veilige omgeving eerst de talenten en vaardigheden van de deelnemers. Daardoor kunnen ze later doorstromen naar de dagbesteding die het beste bij hen past.”

Concepten

Op De Wissel maken de deelnemers kennis met allerlei soorten dagbesteding. Net als op de overige dagbestedingslocaties van Kempenhaeghe wordt gewerkt met de concepten ‘creatief’, ‘bewegen’, ‘arbeid en dienstverlening’, ‘ontwikkelingsgericht’, ‘beleven’ en ‘ambacht’. “We halen werk op waarmee de deelnemers direct aan de slag kunnen”, vertelt Lenny. “Dat kunnen werkzaamheden zijn voor Werk aan de Winkel, Kempro, De Boelakkers of Marketing en Communicatie.”

Bijsturen en aanpassen

Het streven is ook om ouders goed mee te nemen in het (voor-)proces, hiervoor organiseren we informatieve avonden.

Wilma: “Het is en blijft nog steeds een overgang, en dat is lastig. Die vraagt een telkens bijsturen en aanpassen van de activiteitenbegeleiders en dat is wat het zo’n goed concept maakt.”

Gedragen

Op dit moment nemen zes jongeren deel aan de dagbesteding bij De Wissel. Het is de bedoeling dat dit aantal binnenkort wordt uitgebreid. Regelmatig vinden er evaluaties plaats met school, ouders, persoonlijk begeleiders en de cliënt zelf. Lenny: ”De Wissel wordt gedragen binnen de organisatie en we krijgen van alle kanten medewerking. Iedereen lijkt zich te realiseren hoe belangrijk deze tussenstap is in het leven van de cliënt.”

En de jongeren zelf? Lenny: “Ze komen met plezier. Ze lijken het echt leuk te vinden en vergeleken met de start van De Wissel zijn ze rustiger qua gedrag. Sommigen willen aan het einde van de dag niet eens meer weg.” Wilma besluit: “Het unieke van Kempenhaeghe is dat we allemaal – school, wonen en zorg – bij elkaar zitten. De Wissel is een prachtig voorbeeld van een mooie, intensieve samenwerking tussen die partijen. Zo werken we allemaal aan hetzelfde doel, met alle kennis en alle aandacht voor de cliënt.”

Ervaringsgerichte dagbesteding

Het Centrum voor Epilepsiewoonzorg biedt ervaringsgerichte en maatschappelijke dagbesteding. De maatschappelijke dagbestedingslocaties zoals bijvoorbeeld de sociale werkplaats De Boelakkers of horecalocaties volgen het ritme van de maatschappij. De ervaringsgerichte dagbesteding daarentegen beweegt mee met de zorgvraag van de cliënt: waar liggen de talenten van een bewoner, wat kan hij/zij aan en op welk moment? Er wordt gewerkt naar de visie ‘Geluk, Talent en Trots.

“Ervaringsgerichte dagbesteding is gericht op laten ervaren en beleven. We volgen daarin flexibel de talenten, het niveau en de vragen van een bewoner”, vertelt regie-activiteitenbegeleider Yvonne Slits. “Voorop staat voor iedereen een zo zinvol mogelijke invulling van de dag, waarin we doelgericht blijven uitdagen, prikkelen en stimuleren.”

Volgen van de zorgvraag

We hebben een nieuwe manier van werken ontwikkeld om nog beter aan te kunnen sluiten bij de individuele zorgvraag. Waar voorheen een cliënt zich afmeldde en niet naar de dagbesteding kon komen, kijken we nu vooral wat heeft de cliënt nodig en hoe kunnen we het dan anders inrichten of gaan we naar de cliënt toe zodat hij/zij wel dagbesteding kan ontvangen. Hierbij proberen we zoveel als mogelijk individueel maatwerk te leveren. Per dag kijken we hoe de zorg verloopt voor een cliënt. Verandert de zorgvraag, bijvoorbeeld omdat een cliënt nog even moet bijkomen na een epileptische aanval, dan beweegt de dagbesteding daarin mee. We starten dan bijvoorbeeld iets later, gaan als activiteitenbegeleiders naar de woning of vullen de dag anders in. Deze nieuwe manier van werken vraagt om nauwe afstemming met de woningen. Tijdens het bespreken van de individuele zorgvragen in overleg met Regiebehandelaar en in het ondersteuningsplan, met woonzorg en wettelijke vertegenwoordigers, komt de zorgvraag op het gebied van dagbesteding uitvoerig naar voren. Veranderende zorgvragen worden hierin zichtbaar, besproken en vandaaruit wordt een nieuw doel op dagbestedingsgebied gemaakt. Randvoorwaarden als; aanpassen in tempo, rekening houden met spanningsboog, goede balans tussen rust en activiteit kwamen hierin steeds vaker naar voren. Wanneer je in gaat spelen op de individuele vragen en doelen, betekent dit ook iets voor de werkwijze. Om deze reden zijn er diverse groepen binnen de ervaringsgerichte dagbesteding die intensief samenwerken met de woning om beter in te kunnen spelen op deze wensen en behoeften en hiermee vooral nog beter mee kunnen bewegen en in kunnen spelen op dat wat de cliënt op dat moment nodig heeft.

Lees meer > Toekomstvast

(Sociale) Innovatie

Bij het Centrum voor Epilepsiewoonzorg is op het gebied van innovatie veel gebeurd de afgelopen jaren. Van beeldbellen in de coronatijd naar het gebruik van MijnEigenPlan bij Dr. Eijnattenlaan en Den Vinckert 3 tot de inzet van sociale robotica op Spechtenlaan.

“Juist omdat we bij het Centrum voor Epilepsiewoonzorg innovatie van groot belang vinden worden veel initiatieven genomen en wordt met verschillende tools (hulpmiddelen) gepionierd. Wat minder goed lukt, is om innovaties die worden toegepast op de ene locatie op te schalen naar andere woonlocaties” vertelt Marije van Ruijven, directiesecretaris van het Centrum voor Epilepsiewoonzorg.

Een voorbeeld hiervan is Familienet, een communicatiemiddel voor de samenwerking met ouders of familieleden. Dit wordt tot grote tevredenheid gebruikt onder andere bij Den Vinckert, maar ondanks het grote enthousiasme van de eerste gebruikers, de familieleden en de ambassadeurs, wordt er nog lang niet op alle locaties mee gewerkt. Of worden juist andere minder toepasbare tools voor de communicatie met familie en naasten ingezet.

In 2023 is door de werkgroep familiebeleid, in samenwerking met de cliëntenraad, ervoor gekozen om één tool te gebruiken, namelijk Familienet en die op te schalen naar alle locaties. “Hier gaan we in 2024 mee aan de slag, de ambassadeurs gaan hier allerlei middelen voor inzetten.” Naast de opschaling familiebeleid staat in 2024 de opschaling van ‘Slim incontinentiemateriaal’ op de planning. In 2023 zijn hier op hele kleine schaal positieve ervaringen mee opgedaan.

Om het opschalen en het maken van keuzes verder te ondersteunen ontwikkelt het Centrum voor Epilepsiewoonzorg samen met Vilans vanuit de ‘Innovatie impuls II’ een missie en visie op sociale en technologische innovatie voor CEW. Deze missie en visie moet helpen de juiste stip aan de horizon te zetten en keuzes te maken. ”We willen ook nadrukkelijk socialeinnovatie bij de technologische innovatie betrekken. Hiermee bedoelen we het samenwerken en wonen met familieleden, netwerk en mensen in de wijken en buurten van onze bewoners, zoals in de wijk Kloostervelden. We zien dat technologische innovatie en sociale innovatie elkaar kunnen versterken. Bovendien zit er een sociaal aspect aan alle vormen van innovatie. Om de techniek goed in te kunnen zetten, moet je ook de sociale omgeving meenemen” besluit Marije.

Kanslijn 2: Bewezen arbeidsbesparende technologieën worden door alle zorgorganisaties geïmplementeerd in de eigen zorgpraktijk.

Bij het Centrum voor Epilepsiewoonzorg stond 2023 voor Kanslijn 2 vooral in het teken van ‘de basis op orde’. Veel tijd en energie is besteed aan de voorbereiding van inrichting van de digitale infrastructuur (o.a. Wifipunten). Met als doel in 2024 vernieuwde zorgalarmering en telefonie te kunnen uitrollen. Daarnaast is er een start gemaakt om samen met Vilans een visie te ontwikkelen op sociale en technologische innovatie. Deze visie richt zich specifiek op het Centrum voor Epilepsiewoonzorg en daarmee ook op de richting die verder aan kanslijn 2 gegeven wordt. Om collega’s te ondersteunen bij het toepassen van digitale hulpmiddelen is in 2023 op Intranet een Innovatie Bieb ingericht.

Effectievere meerzorg dankzij verbeterslag

Op iedere zorgvraag een passend antwoord. Dat is mogelijk dankzij meerzorg. Begin 2023 publiceerde de commissie meerzorg van het Centrum voor Epilepsiewoonzorg een visie- en proceduredocument. De duidelijk omschreven procedures maken het niet alleen eenvoudiger om meerzorg aan te vragen, maar dragen ook bij aan het welzijn van cliënten en medewerkers.

Wanneer een cliënt meer zorg nodig heeft dan op grond van zijn indicatie mogelijk is, kan het zorgkantoor extra geld toekennen via meerzorg. Het zorgkantoor toetst of de aanvraag aan de voorwaarden voldoet. Vanuit de commissie meerzorg van Kempenhaeghe zijn senior gedragskundige Suzanne Raijmakers en clustermanager Gerard van Cranenbroek betrokken bij de totstandkoming van het document.

Ontevreden

“Alweer enkele jaren geleden gaf het zorgkantoor aan niet tevreden te zijn met onze aanvragen voor meerzorg. Ze constateerden dat visie ontbrak. Naar aanleiding daarvan zijn we toen aan de slag gegaan om die visie te ontwikkelen en de werkwijze uit te schrijven”, vertelt Suzanne. Het beleidsstuk kwam er en de resultaten zijn direct merkbaar. “We hebben onze procedures op orde. Alle aanvragen lopen nu via onze commissie meerzorg, die alle kennis en kunde bundelt en de aanvragen toetst. Dankzij een borgingsproces kunnen we fouten voorkomen”, aldus Gerard.

Groepsmeerzorg

Meerzorg is een tijdelijk financieringsinstrument om de kwaliteit van leven van de cliënt te verbeteren. Bijvoorbeeld door een extra medewerker in te zetten, of via innovatieproducten of -projecten. Meerzorg is voor een bepaalde tijd en altijd gericht op afbouw. Uiteraard kan er, wanneer dit nodig is, een heraanvraag gedaan worden.

Nieuw in 2023 was de aanvraag voor groepsmeerzorg voor Berkenlaan 17-19. Suzanne: “Doel van de aanvraag was om cliënten zo normaal mogelijk te laten deelnemen aan het dagelijkse leven waarbij we uitgaan van kansen en mogelijkheden in plaats van ons te laten leiden door moeilijkheden of door zorgen dat het fout kan gaan. Dus: samen boodschappen doen, eten voorbereiden, en een uitstapje naar de kermis. Dankzij de meerzorggelden kon onze basisbezetting tijdelijk omhoog. We merken dat de cliënten er rustiger van worden en een zinvolle invulling van hun dag ervaren.”

Complimenten

Gerard voegt daaraan toe: ”We denken meer dan ooit vanuit mogelijkheden en dat is fijn. We bouwen meerzorg af, maar behouden de opgedane expertise en kennis waardoor we ook het hoge niveau van zorg kunnen behouden. Maar omdat we de meerzorg moeten afbouwen, kunnen we het hoge niveau van zorg niet vasthouden. Stapsgewijs moeten we weer minderen.” Samen met het Centrum voor Consultatie en Expertise is een ontwikkeltraject ingezet om te kijken hoe de meerzorg kan worden afgebouwd terwijl het welzijn van de cliënt blijft gewaarborgd. “Inmiddels hebben we de complimenten gekregen van het zorgkantoor over onze werkwijze. Zij verwijzen inmiddels andere organisaties naar Kempenhaeghe. Dat is toch de kers op de taart!”