Onderzoek in het DNA van De Berkenschutse
Naast onderwijs en de plannen voor de vernieuwbouw was er in 2023 veel aandacht voor het verder doorontwikkelen van onderzoek binnen onderwijsexpertisecentrum De Berkenschutse. Die rol wordt steeds groter, volgens directeur Marije Hertroijs. De aanstelling van Evelyne Karel – kartrekker in het project Leerlingen Allemaal Naar School (LANS) - als manager Onderwijs en Onderzoek onderstreept dit nog eens.
Volgens Marije is onderzoek voor een onderwijsexpertisecentrum absoluut noodzakelijk. “Natuurlijk vinden we onderwijs enorm belangrijk, maar we profileren ons door middel van het onderzoek dat we doen. En op termijn zullen onze leerlingen profiteren van de resultaten van dat onderzoek.” Binnen De Berkenschutse wordt onder andere onderzoek gedaan naar tijdsperceptie en slaap. “En met LANS kijken we hoe we onze expertise breder beschikbaar kunnen maken. We verwerken wetenschappelijke inzichten in een product om met schoolaanwezigheid om te gaan”, vertelt ze. Ze constateert dat onderzoek niet meer alleen iets is voor gedragswetenschappers. “Het is iets van ons allemaal aan het worden; het is in ons DNA gekropen. En het is mooi te zien dat het breder gedragen wordt vanuit onze hele school, bijvoorbeeld in workshops die door onze medewerkers worden gegeven.” Het zichtbaar maken van de expertise gebeurt onder andere via de ‘Berkenbrein’ symposia, die in 2023 in een nieuw jasje zijn gestoken.
Expeditie
Marije hecht vanuit een gezamenlijk streven naar het allerbeste voor leerlingen, aan de steeds intensievere samenwerking met de andere Kempenhaeghe-centra. “We verkennen telkens de domeinen die ons verbinden. Zo bewegen we steeds meer naar elkaar toe en creëren we gezamenlijk meerwaarde. Die reis is zeker geen all-inclusive vakantie,
meer een soort expeditie. Het is een mooie tocht waarin we elkaar steeds beter vinden.” Door de expertise vanuit zorg en onderwijs te combineren kunnen we bijvoorbeeld kinderen met het syndroom van Dravet op motorisch, talig, cognitief en gedragsmatig vlak optimaal in kaart brengen. Daardoor kunnen wij hen het beste zorg- en onderwijsadvies geven.”
Als ander voorbeeld noemt Marije digitalisering waarmee De Berkenschutse in de vorm van het beleef-lab en het ontdek-lab in 2023 flink aan de weg heeft getimmerd en waar de leerlingen enthousiast mee aan de slag zijn gegaan. “Ook het Centrum voor Epilepsiewoonzorg van Kempenhaeghe is actief met digitalisering en sociale robotica. We delen ervaringen hierover en ontwikkelen zo ook onze kennis en ervaring die ten goede komt aan leerlingen en cliënten.
Verbinding
De Berkenschutse heeft ook veel leerlingen die niet regulier in de andere Kempenhaeghe-centra komen, maar die wel langdurig ziek zijn. “Zorg en onderwijs zijn verschillende domeinen, maar ze raken elkaar wel. Vanuit de gezamenlijk onderdelen kijken we of we thema’s als informatieverwerking of buitenschoolse opvang kunnen verkennen. Dat is wat ons verbindt.”
Contouren van het gebouw blijven bestaan
Vernieuwbouw De Berkenschutse
Burgemeester Paul Verhoeven van Heeze-Leende en bestuursvoorzitter Anouk Vermeer van Kempenhaeghe tekenden in mei 2023 een samenwerkingsovereenkomst over de (ver)nieuwbouw van onderwijsexpertisecentrum De Berkenschutse. Inmiddels is bekend hoe de leeromgeving voor ruim 650 leerlingen eruit komt te zien. De start van de bouw gaat in 2024 plaatsvinden.
Leren doe je het beste in een fijne omgeving, waar geschikte ruimtes zijn voor de uiteenlopende activiteiten die verband houden met leren én voor de nodige rust en ontspanning. Onderwijsexpertisecentrum De Berkenschutse is – ondanks tijdelijke oplossingen - al enige jaren te klein voor alle activiteiten die er plaatsvinden. Nieuwbouw bleek kostentechnisch echter niet haalbaar. Samen met de gemeente Heeze-Leende en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap werd er door De Berkenschutse gewerkt aan een oplossing in de vorm van ‘vernieuwbouw’. En dat is gelukt.
Onderwijsvisie
Bij het ontwikkeltraject waren zowel de gemeente(raad) als inhoudsdeskundigen vanuit het onderwijs betrokken. Collega’s van De Berkenschutse zorgden ervoor dat de onderwijsvisie van de school zijn weerslag vindt in het gebouw. Directiesecretaris Huub van de Ven van De Berkenschutse: “Dat zien we terug in ‘breinvriendelijk onderwijs’ en aandacht voor prikkelverwerking bij leerlingen. En in lichte, transparante ruimtes die multifunctioneel inzetbaar zijn.”
Maximaal
Volgens Huub bestaat vernieuwbouw uit deels nieuwbouw, deels verbouw en deels renovatie. “In drie fases komt er nieuwbouw in de plaats van tijdelijke ruimtes, renoveren we de bestaande oudbouw en verbouwen we een deel van onder meer de praktijklokalen. Het resultaat is een fantastische school die mogelijk wordt gemaakt dankzij de samenwerking en het meedenken van vele partijen.”
Elke leerling, elke dag, overal!
Samen betrokken bij schoolaanwezigheid
Regelmatige aanwezigheid van leerlingen op school is belangrijk om optimaal te leren en te groeien. Om alle medewerkers van De Berkenschutse, in welke functie dan ook, te doordringen van het belang van schoolaanwezigheid, werd in november 2023 op De Berkenschutse de ‘awarenessweek schoolaanwezigheid’ gehouden.
Schoolbezoek draagt bij aan intellectuele ontwikkeling van kinderen, bevordert de sociale en emotionele ontwikkeling en bereidt kinderen en jongeren daarmee voor op goede deelname aan de maatschappij. Schoolverzuim daarentegen kan leiden tot een slechte gezondheid, afname van educatieve en sociale betrokkenheid, mentale problemen en daarmee een verminderd gevoel van eigenwaarde en toegenomen isolement.
LANS
Binnen De Berkenschutse staat schoolaanwezigheid al jaren in de aandacht. Zo draait het LANS-project (Leerlingen Allemaal Naar School) om bevordering van schoolaanwezigheid, voorkoming van uitval en behandeling bij jongeren die door onderliggende problematiek ernstig verzuimen. In het kader hiervan ontwikkelde De Berkenschutse een onderwijs-zorgarrangement waarin de zorg binnen het onderwijs plaatsvindt. Via wetenschappelijk onderzoek wordt de effectiviteit van dit onderwijszorgarrangement onderzocht. Ook ontwikkelt De Berkenschutse binnen een internationaal verband een aanbod voor scholen om schoolaanwezigheidsteams te formeren die schoolaanwezigheid gaan stimuleren.
Het beste
GZ-psychologen Evelyne Karel en Cynthia Defourny waren betrokken bij de organisatie van de awarenessweek schoolaanwezigheid. “Het gaat erom dat we op school een positieve en ondersteunende omgeving creëren. Dat we elke leerling aanmoedigen om elke dag aanwezig te zijn”, aldus Evelyne.
Congres
De awareness week schoolaanwezigheid werd online geopend door professor Carolyn Gentle-Genitty van Indiana University. Gedurende de week, bedoeld om collega’s te informeren, inspireren en motiveren, waren er verschillende fysieke en online activiteiten, variërend van workshops, podcasts en quizzen tot lessen over het belang van slaap. De awareness week was gekoppeld aan een landelijk congres over dit thema dat mede georganiseerd werd door De Berkenschutse.
